UCHWAŁA NR X/83/15
RADY MIEJSKIEJ W GRYFINIE
z dnia 24 lipca 2015 r.
w sprawie: wezwania do usunięcia naruszenia prawa dotyczącego uchwały Nr XV/145/11 Rady Miejskiej w Gryfinie z dnia 29 grudnia 2011 r.
Na podstawie art. 101 ust. 1 i 3 ustawy z dnia 8 marca 1990 roku o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2013 r., poz. 594, poz. 645, poz. 1318; z 2014 r., poz. 379, 1072) Rada Miejska w Gryfinie uchwala, co następuje:
§ 1. Nie uwzględnia się wezwania do usunięcia naruszenia prawa, złożonego dnia 25 czerwca 2015 roku przez ..................., dotyczącego uchwały Nr XV/145/11 Rady Miejskiej w Gryfinie z dnia 29 grudnia 2011 r. w sprawie uchwalenia miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego terenów w obrębach: Żórawie, Żórawki, Pniewo, Bartkowo gminy Gryfino, z przyczyn wskazanych w uzasadnieniu do uchwały.
§ 2. Zobowiązuje się Przewodniczącą Rady do powiadomienia pełnomocnika wnioskodawców o powyższym stanowisku Rady Miejskiej.
§ 3. Uchwała wchodzi w życie z dniem podjęcia.
PRZEWODNICZĄCA RADY
Elżbieta Kasprzyk
UZASADNIENIE DO UCHWAŁY
Wezwanie do usunięcia naruszenia prawa złożone pismem z 16 czerwca 2015 roku w dniu 25 czerwca 2015 r. dotyczy podjętej przez Radę Miejską uchwały Nr XV/145/11 z dnia 29 grudnia 2011 r. w sprawie uchwalenia miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego terenów w obrębach: Żórawie, Żórawki, Pniewo, Bartkowo gminy Gryfino (publikacja: Dziennik Urzędowy Województwa Zachodniopomorskiego z dnia 13.02.2012 r., poz. 323) i zostało złożone w Urzędzie Miejskim w Gryfinie pismem z dnia 16 czerwca 2015 r., w trybie określonym w art. 101 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2013 r., poz. 594, poz. 645, poz. 1318; z 2014 r., poz. 379) w dniu 25 czerwca 2015 r. Wezwanie złożył adw. Wojciech Kamiński, pełnomocnik ............................
W wezwaniu zarzucono ustalenie w § 129 uchwały Nr XV/145/11, lokalizacji infrastruktury technicznej (elektroenergetyki), z pominięciem uzyskania zgody właściciela i w konsekwencji naruszenie przepisów prawa, tj. art. 140 KC polegające na ograniczeniu skarżącym prawa do korzystania z nieruchomości zgodnie ze społeczno - gospodarczym przeznaczeniem swego prawa oraz w konsekwencji naruszenie przepisu art. 6 ust. 2 pkt 1 ustawy z dnia 27 marca 2003r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (Dz. U. z 2012r. poz. 647 ze zm.) polegające na ograniczeniu prawa do zagospodarowania terenu, będącego własnością wzywających.
Wezwanie dotyczy terenu oznaczonego w przedmiotowym planie miejscowym jako jednostka elementarna Zr.59.01.E o powierzchni 0,01 ha wydzielonego z dz. nr 2/6 o powierzchni 0,474 ha. Jest to teren nie będący własnością wzywających, a jedynie sąsiadujący z nieruchomością stanowiącą ich własność – działką nr 2/1, dla której prowadzona jest księga wieczysta SZ1Y/00000487/3. Przez działkę nr 2/1 w obrębie Żórawie, których właścicielami są wzywający, przebiegały w czasie tworzenia projektu planu miejscowego i nadal przebiegają: napowietrzna linia elektroenergetyczna 220kV Krajnik- Glinki oraz napowietrzna linia elektroenergetyczna SN 15kV.
Wątpliwe jest czy wzywający mają legitymację skargową w niniejszej sprawie, a mianowicie czy kwestionowana uchwała wpływa na sposób wykonywania przysługującego im prawa własności, ustanowionego w art. 64 ust. 1 Konstytucji RP, z treścią uregulowaną w art. 140 i n. k.c. W pierwszym rzędzie należy podnieść, że wzywający jak wyżej wskazano nie są właścicielami terenu oznaczonego w przedmiotowym planie miejscowym jako jednostka elementarna Zr.59.01.E przeznaczonego na trafostację, a jedynie sąsiadują z tym terenem, zatem kwestionowane ustalenie planu miejscowego nie dotyczy ich nieruchomości.
Sformalizowaną procedurę sporządzania i uchwalania miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego gminy oraz jego zakres reguluje ustawa z dnia 27 marca 2003r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (Dz. U. z 2012 r. poz. 647 ze zm). W żadnym wypadku procedura ta nie przewiduje wymogu uzyskania formalnej zgody właściciela nieruchomości na umieszczenie w planie przepisów dotyczących jego nieruchomości.
Przez działkę nr 2/1 w obrębie Żórawie, których właścicielami są wzywający, przebiegały w czasie tworzenia projektu planu miejscowego i nadal przebiegają: napowietrzna linia elektroenergetyczna 220kV Krajnik- Glinki oraz napowietrzna linia elektroenergetyczna SN 15kV. W związku z powyższym przedmiotowy teren jest obszarem z ograniczeniami użytkowania wynikającymi ze stanu faktycznego poprzedzającego wejście w życie przedmiotowego planu. Ograniczenia te obejmują praktycznie blisko połowę powierzchni dz. nr 2/1. Wynikają one bezpośrednio z Prawa Budowlanego, Norm Technicznych oraz przepisów wykonawczych regulujących warunki techniczne budynków oraz ich usytuowanie (rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 30 października 2003 r. w sprawie dopuszczalnych poziomów pól elektromagnetycznych w środowisku oraz sposobów sprawdzania dotrzymania poziomów. Dz. U. Nr 192, poz. 1883).
Przeznaczenie w planie miejscowym niewielkiego fragmentu działki nr 2/6 w obr. Żórawie o pow. 0,01ha pod infrastrukturę techniczną - elektroenergetykę, projektowaną stację transformatorową sieci SN, spowodowane było położeniem całej działki 2/6 w strefie oddziaływania ww. dwóch linii elektroenergetycznych. Z uwagi na ograniczenia już występujące w strefie oddziaływania linii, lokalizacja stacji transformatorowej (niezbędnego elementu infrastruktury rozwijającej się miejscowości) na takim obszarze stanowi rozwiązanie optymalne, gdyż dotyczy terenu i tak już faktycznie ograniczonego w użytkowaniu a jednocześnie niewielkiego, położonego na samym skraju dużej obszarowo nieruchomości skarżących i posiadającego bezpośredni dostęp do drogi publicznej, co minimalizuje uciążliwość umiejscowienia tej funkcji w danym miejscu. Przedmiotowy teren został wyznaczony na przecięciu obu linii energetycznych, czyli w miejscu niejako podwójnie ograniczonym w swobodzie korzystania oraz w bezpośrednim sąsiedztwie słupa linii SN istniejącego w tym miejscu w czasie sporządzania planu. Natomiast przewidziana tam stacja transformatorowa ma służyć obsłudze właśnie przechodzącej nad terenem Zr.59.01.E linii średniego napięcia 15 kV, w celu jej umieszczenia pod ziemią, co niewątpliwie poprawiłoby znacząco warunki korzystania wzywających ze swojej nieruchomości, albowiem zniknęłaby wówczas jedna ze stref oddziaływania linii elektroenergetycznej na działce 2/1. Należy również podkreślić, że Gmina Gryfino nie dysponuje w tym obszarze żadną nieruchomością stanowiącą jej własność, na której można byłoby ulokować projektowaną stację transformatorową sieci SN.
Ulokowanie stacji transformatorowej na innych terenach prywatnych po tej samej stronie drogi wiązałoby się z identycznym jak w danym przypadku ograniczeniem praw własności, natomiast właściciele nieruchomości położonych po drugiej stronie drogi mogliby słusznie argumentować, że skoro istniejąca napowietrzna linia SN nie obciąża ich nieruchomości, to dlaczego mają zostać obciążeni skutkami jej umieszczenia pod ziemią, poza tym byłoby to rozwiązanie kosztowniejsze, gdyż wymagające poprowadzenia podłączenia linii SN do stacji umieszczonej po drugiej stronie drogi.
Zarzuty wzywających dotyczące naruszenia art. 140 KC oraz art. 6 ustawy o planowaniu przestrzennym nie zasługują na uwzględnienie.
Należy wskazać, iż współkształtowanie przez miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego wraz z innymi przepisami prawa treści prawa własności stanowi przewidziane w art. 140 KC przedmiotowe ograniczenie w sposobie wykonywania tego prawa, poddając korzystanie z nieruchomości rygorom wynikającym z treści miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego (vide: wyrok NSA z dnia 6 października 1999 r., IV SA 1670/97). Wyposażenie Rady Miejskiej w kompetencje do wiążącego określania treści prawa własności nieruchomości jest głównym atrybutem władztwa planistycznego gminy.
Jak wykazano powyżej miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego będący przedmiotem wezwania został sporządzony i uchwalony w zgodzie w powszechnie obowiązującymi przepisami, dlatego też mimo niosących w swej treści ograniczeń w wykonywaniu prawa własności nieruchomości, nie narusza konstytucyjnej zasady ochrony własności, przewidzianej w ustawie zasadniczej, ponieważ wprowadzone ograniczenia są racjonalne i uzasadnione z punktu widzenia zasady proporcjonalności.
Stosownie do regulacji art. 1 ust. 2 pkt 7 ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym uwzględniać trzeba prawo własności. Przepis ten, nakazujący uwzględnianie prawa własności w planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym, ma szczególnie ważne znaczenie. Wskazuje się na to zwłaszcza w orzecznictwie Trybunału Konstytucyjnego. W wyroku z dnia 16 kwietnia 2002 r. (SK 23/01, OTK ZU 2002, nr 3/A, poz. 26) Trybunał Konstytucyjny stwierdził, że w art. 31 ust. 3 Konstytucji została wyrażona zasada proporcjonalności, która oznacza wymóg każdorazowego stwierdzenia potrzeby ingerencji w danym stanie faktycznym w zakres prawa lub wolności jednostki, przy wzięciu pod uwagę konieczności stosowania tylko takich środków prawnych, które będą służyć realizacji zamierzonych celów. Z wyroku Trybunału Konstytucyjnego z dnia 27 maja 2002 r. (K 20/2001, OTK ZU 2002, nr 3/A, poz. 34) wynika, że zasada proporcjonalności przewidziana w art. 31 ust. 3 Konstytucji, zgodnie z utrwalonym orzecznictwem tego Trybunału, odnosi się do ogółu sytuacji, w których państwo za pomocą stosowanego przez siebie prawa, może oddziaływać na pozycję osób. W doktrynalnym ujęciu wymóg proporcjonalności nazywany jest zakazem nadmiernej ingerencji i oznacza konieczność zachowania proporcji pomiędzy ograniczeniem danego konstytucyjnego prawa lub wolności (czyli nałożonymi na jednostkę obciążeniami) a zamierzonym celem (pozytywnym efektem) danej regulacji prawnej. Wymóg proporcjonalności oznacza konieczność wyważania dwóch dóbr (wartości) których pełna realizacja jest niemożliwa (por. J. Zakolska, Zasada proporcjonalności w orzecznictwie Trybunału Konstytucyjnego, Kancelaria Sejmu, Warszawa 2008, s. 27-28). Oznacza to konieczność dbania o właściwe ustalenie proporcji pomiędzy ochroną interesu publicznego z jednej strony, a ograniczeniem prywatnych interesów właścicieli z drugiej (por. wyrok WSA w Białymstoku z dnia 28 lutego 2008 r. II SA/Bk 42/08, LEX nr 483139). Ingerencja w sferę prawa własności musi bowiem pozostawać w racjonalnej i odpowiedniej proporcji do celów, dla osiągnięcia których plan wprowadza określone ograniczenia. w wyroku z dnia 31 maja 2010 r. (sygn. akt II OSK 575/10), NSA precyzyjnie wskazał na sposób rozstrzygania o naruszeniu zasady proporcjonalności: „Odnosząc powyższe wskazania (co do interpretacji zawartej w art. 31 ust. 3 Konstytucji zasady proporcjonalności) do ograniczenia praw konstytucyjnych w planie zagospodarowania przestrzennego Sąd stwierdza, że rozstrzygając o konieczności ograniczenia takich praw w tym akcie prawa miejscowego należy przede wszystkim ocenić, czy konkretne ograniczenie jest niezbędne dla realizacji konstytucyjnie uzasadnionych celów. Następnie, czy realizacja tego celu w określonych warunkach jest możliwa bez konieczności ograniczenia praw kogokolwiek. Jeżeli zaś w warunkach konkretnej sprawy nie można zrealizować celu konstytucyjnie uzasadnionego bez ograniczenia czyichkolwiek praw, to należy ocenić, czy przyjęte w planie rozwiązanie prawa te ograniczy w najmniejszym stopniu.” W realiach niniejszej sprawy należy stwierdzić, iż istnienie linii SN na danym terenie jest niezbędne z punktu widzenia interesu publicznego – zapewnienia dostaw energii elektrycznej. W interesie publicznym (jak również w interesie skarżących) jest również tzw. skablowanie tej linii, czyli umieszczenie jej pod ziemią wraz z budową naziemnej trafostacji, w celu uzyskania większego bezpieczeństwa i mniejszej uciążliwości użytkowania linii elektroenergetycznej SN. Ze względu na brak terenów publicznych konieczne jest w celu realizacji tego interesu użycie jakiegoś terenu prywatnego, a jak wykazano wyżej przyjęte w planie rozwiązanie ograniczy w najmniejszym stopniu istniejące prawa właścicielskie.
Zarzut naruszenia przepisu art. 6 ust. 2 pkt 1 ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym również jest zupełnie nietrafny. Na mocy przywołanego przepisu nie można odmówić właścicielowi nieruchomości prawa do jej zagospodarowania, w przypadku gdy przewidywane użycie nieruchomości jest zgodne z warunkami ustalonymi w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego. Należy jednak podkreślić, że pkt 1 ust. 2 komentowanego przepisu wyraźnie wskazuje pierwszeństwo interesu publicznego przed interesem prywatnym, w szczególności w przypadku lokalizacji inwestycji celu publicznego, jak to ma miejsce w niniejszej sprawie.
Skoro nie można żądać ochrony prawnej własności ponad to, co przewiduje art. 64 Konstytucji RP i w ślad za nim art. 140 KC oraz art. 6 ustawy o planowaniu przestrzennym, bowiem wszystkie w/w przepisy ustawowe wprowadzają ograniczenie własności w ramach dopuszczalnych prawnie granic przewidzianych w ust. 3 art. 64 Konstytucji RP, zatem nie można skutecznie wywodzić naruszenia art. 140 KC w związku z art. 6 ustawy o zagospodarowaniu przestrzennym, skoro przepisy te z natury swej ograniczają prawo własności, a tym samym naruszają interes prawny właściciela, jednak w granicach dopuszczonych przez prawo, które nie zostały w danej sprawie przekroczone.
W konsekwencji wskazać należy, że ograniczenia, które mogą się pojawiać w związku z uchwaleniem miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego, jeżeli mieszczą się w przyznanych ustawowo ramach, nie stanowią naruszenia prawa i nie mogą być podstawą do stwierdzenia nieważności uchwały.